Nhựa có tác hại gì cho môi trường?

Trong thế giới hiện đại, nhựa đã trở thành vật liệu quen thuộc trong đời sống hằng ngày — từ chai nước, bao bì, đến thiết bị công nghiệp. Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi ấy là những hệ lụy nghiêm trọng đối với môi trường. Việc sử dụng và xử lý nhựa không đúng cách đang tạo nên một cuộc khủng hoảng môi trường toàn cầu. Vậy, nhựa có tác hại gì cho môi trường, và đâu là hướng đi bền vững để giảm thiểu hậu quả này?

Nhựa và vòng đời khó phân hủy

Đặc tính bền vững... nhưng gây hại lâu dài

Nhựa được sản xuất từ dầu mỏ và khí tự nhiên — những nguồn tài nguyên không tái tạo. Ưu điểm của nhựa là bền, nhẹ và dễ tạo hình, nhưng chính độ bền ấy lại khiến nhựa tồn tại hàng trăm năm trong môi trường. Một chiếc túi nilon có thể mất hơn 500 năm mới phân hủy hoàn toàn, trong khi chai nhựa PET có thể tồn tại hơn 1000 năm.

Khi bị thải ra môi trường, nhựa không biến mất mà chỉ vỡ nhỏ thành các hạt vi nhựa (microplastic). Những hạt này len lỏi khắp nơi — trong đất, nước, không khí, thậm chí trong cơ thể sinh vật và con người.

Tích tụ trong hệ sinh thái tự nhiên

Các sản phẩm nhựa khi thải ra sông, hồ, hoặc biển sẽ bị ánh nắng và sóng nước bào mòn thành vi nhựa. Các sinh vật phù du, cá và chim biển nuốt phải các hạt này, dẫn đến tắc nghẽn hệ tiêu hóa, suy kiệt và tử vong. Theo nghiên cứu, mỗi năm có hơn 1 triệu chim biển và 100.000 động vật biển chết do rác thải nhựa.

Tác hại của nhựa đối với môi trường đất và nước

Gây ô nhiễm đất nghiêm trọng

Khi chôn lấp rác thải nhựa, các thành phần hóa học trong nhựa như BPA, phthalate, và styrene có thể rò rỉ vào đất, ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật và cấu trúc đất. Điều này làm giảm khả năng hấp thụ nước, giảm độ phì nhiêu và ảnh hưởng trực tiếp đến cây trồng.

Ngoài ra, các hạt vi nhựa trong đất có thể hấp thụ các kim loại nặng như chì, cadimi — những chất độc hại có thể xâm nhập vào chuỗi thực phẩm thông qua cây trồng.

Ô nhiễm nguồn nước và sinh vật thủy sinh

Rác thải nhựa trôi ra sông hồ không chỉ gây mất mỹ quan mà còn cản trở dòng chảy tự nhiên, làm ngập úng và suy giảm chất lượng nước. Khi nhựa bị phân hủy một phần, các hóa chất độc hại sẽ tan ra nước, đe dọa nghiêm trọng đến sinh vật thủy sinh.

Theo thống kê, hơn 80% rác thải biển là nhựa, và đến năm 2050, nếu không kiểm soát, khối lượng nhựa trong đại dương có thể nhiều hơn cả sinh vật biển.

Nhựa và biến đổi khí hậu

Quá trình sản xuất nhựa phát thải CO₂ lớn

Mỗi giai đoạn trong chuỗi sản xuất nhựa – từ khai thác dầu mỏ, tinh chế, đến chế tạo – đều tạo ra lượng khí CO₂ khổng lồ, góp phần vào hiện tượng hiệu ứng nhà kính. Theo ước tính, ngành công nghiệp nhựa hiện chiếm khoảng 6% lượng dầu tiêu thụ toàn cầu, và con số này dự kiến tăng gấp đôi vào năm 2050.

Đốt rác thải nhựa làm gia tăng ô nhiễm không khí

Một số nơi vẫn đốt rác nhựa để giảm khối lượng rác, nhưng điều này lại giải phóng dioxin và furan – những chất cực độc gây ung thư, rối loạn nội tiết và ảnh hưởng đến hệ thần kinh con người. Việc đốt nhựa không kiểm soát còn làm giảm chất lượng không khí, gây hại cho sức khỏe cộng đồng.

Nhựa và sức khỏe con người

Vi nhựa – “kẻ thù vô hình” trong cơ thể

Các hạt vi nhựa có kích thước siêu nhỏ, dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua thức ăn, nước uống và không khí. Nhiều nghiên cứu phát hiện vi nhựa trong máu, phổi và thậm chí trong nhau thai của con người. Việc tích tụ lâu dài có thể gây viêm, rối loạn nội tiết và ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.

Tác động gián tiếp qua chuỗi thực phẩm

Khi động vật biển nuốt phải nhựa, các chất độc hại tích tụ trong cơ thể chúng. Con người, khi tiêu thụ hải sản, vô tình hấp thụ các hợp chất hóa học này, gây ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài. Như vậy, rác thải nhựa không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là mối đe dọa trực tiếp đến chính chúng ta.

Giải pháp giảm tác hại của nhựa

Giảm sử dụng nhựa một lần

Các sản phẩm như ống hút, cốc nhựa, túi nilon nên được thay thế bằng vật liệu thân thiện hơn như giấy, thủy tinh hoặc nhựa sinh học. Việc giảm tiêu thụ nhựa dùng một lần là bước đi thiết thực để hạn chế lượng rác thải phát sinh.

Tăng cường tái chế và tái sử dụng nhựa

Tái chế là giải pháp then chốt để giảm thiểu tác hại của nhựa đối với môi trường. Thay vì vứt bỏ, nhựa phế liệu có thể được thu gom, phân loại và tái sinh thành nguyên liệu mới – vừa tiết kiệm tài nguyên, vừa giảm rác thải.

Reearth – Hướng đi xanh trong ngành tái chế nhựa

Là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực tái chế, Reearth chuyên thu mua, phân loại và băm nhựa các loại (PP, PE, PET,...) nhằm tái tạo nguồn nguyên liệu thân thiện với môi trường. Với quy trình sản xuất hiện đại và đội ngũ kỹ thuật viên dày dạn kinh nghiệm, Reearth cam kết mang đến hạt nhựa tái sinh chất lượng cao, phục vụ cho nhiều ngành công nghiệp khác nhau.

Mỗi tấn nhựa được Reearth tái chế không chỉ giúp giảm đáng kể lượng rác thải nhựa ra môi trường, mà còn góp phần xây dựng vòng tuần hoàn xanh, hướng đến phát triển bền vững.

Reearth tin rằng: tái chế không chỉ là một hành động kinh tế mà còn là trách nhiệm xã hội, giúp bảo vệ môi trường sống cho các thế hệ tương lai.

Nhựa có tác hại rất lớn cho môi trường – từ ô nhiễm đất, nước, không khí cho đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, thay vì loại bỏ hoàn toàn, chúng ta có thể tái chế và tái sử dụng nhựa thông minh hơn, biến rác thải thành nguồn tài nguyên mới.

Với sứ mệnh “Tái sinh nhựa – Tái tạo hành tinh”, Reearth đang từng ngày nỗ lực đóng góp cho một môi trường xanh, sạch và bền vững hơn. Mỗi doanh nghiệp, mỗi cá nhân hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ: phân loại rác, tái chế và tiêu dùng có trách nhiệm, để giảm tác hại của nhựa đối với Trái Đất.